należy do grona najstarszych jednostek Uniwersytetu Zielonogórskiego – posiada pięćdziesięciojednoletnią historię. Jego istotnym zadaniem jest kształcenie studentów w czterech zasadniczych zakresach muzyki klasycznej i rozrywkowej: [1] wykonawczym (śpiew, gra na instrumentach, dyrygowanie), [2] twórczym (kompozycja, aranżacja), [3] metodycznym (prowadzenie zespołów, nauczanie muzyki), [4] popularyzatorskim (animowanie kultury muzycznej). Nasi absolwenci pracują między innymi jako: wokaliści, instrumentaliści (m. in. organiści), dyrygenci, kompozytorzy, realizatorzy dźwięku, animatorzy i menadżerowie kultury, instruktorzy, publicyści, prelegenci, nauczyciele.
Instytut posiada pozytywną ocenę Polskiej Komisji Akredytacyjnej w zakresie kształcenia na kierunkach: Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej (studia I i II stopnia) oraz Jazz i muzyka estradowa (studia I i II stopnia).
Kadrę Instytutu Muzyki stanowią:
Kadra ta posiada znaczący dorobek artystyczny (wykonania koncertowe, nagrania płytowe, kompozycje, aranżacje), naukowy (publikacje z zakresu muzykologii, teorii muzyki i pedagogiki) oraz organizacyjny (konferencje naukowe, koncerty, festiwale, wystawy).
Z instytutem współpracują instrumentaliści, wokaliści i specjaliści z innych dziedzin nauki i sztuki.
Do instytucjonalnych poprzedników Instytutu Muzyki należą:
Na mocy Uchwały Nr 354 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 24 listopada 2010 roku jednostka otrzymała nową nazwę – Instytut Muzyki.
Zakład Wychowania Muzycznego wraz z trzema innymi zakładami budował w przeszłości strukturę Wydziału Pedagogicznego – zgodnie z zarządzeniem Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z dnia 23 sierpnia 1971 roku, zatwierdzającym strukturę ówczesnej uczelni – Wyższej Szkoły Nauczycielskiej, dwa lata później przekształconej w Wyższą Szkołę Pedagogiczną. W odpowiedzi na wyraźną potrzebę zintegrowania zielonogórskiego środowiska artystycznego jesienią 1999 r. powstał Wydział Artystyczny, a dwa lata później Instytut Wychowania Muzycznego został przemianowany na Instytut Kultury i Sztuki Muzycznej. Utworzony 1 października 2001 r. Uniwersytet Zielonogórski zachował strukturalne umocowanie Instytutu w ramach Wydziału Artystycznego.